In de Veertig Dagentijd van dit jaar zullen veertien kruiswegstaties van Henk van Loenen te zien zijn in de Tuindorpkerk. Je kunt ze vanaf zondag 6 maart zien tot 24 april, een week na Pasen.
In juni 2018 begon Van Loenen in het 12eeeuwse atelierkerkje van het Friese Genum aan een reeks monotypes. Die plek inspireerde hem diepgaand. Het door graven omringde terpkerkje getuigt van een eeuwenlange praktijk van geloof, strijd, bekrompenheid maar ook van bemoediging, troost en hoop. Met de gekruisigde Christus in het middelpunt. De verbeelding van het lijden van Christus staat op zichzelf, maar staat tegelijkertijd symbool voor het lijden van alle mensen onder onrecht, verraad en liefdeloosheid. En voor het verzet daartegen. Tot op vandaag.
In maart 2021 kreeg de schilder het verzoek om deze monotypes in de Tuindorpkerk te komen exposeren Door de coronapandemie ging het toen niet door. Maar nu wel! En daar zijn we blij mee. Geïnspireerd door teksten uit het evangelie naar Marcus maakte Van Loenen een alternatieve kruisweg. Hij week af van de klassieke veertien staties veelal gebaseerd op het Johannesevangelie. De schilder koos verrassend voor veertien momenten uit het evangelie van Marcus die hem aanspraken. En hij liet ieder beeld ook vergezeld gaan van een passend gedicht, door hem gemaakt onder zijn dichtersnaam Juliën Holtrigter. Gedeeltelijk gebruikte hij bestaand materiaal voor de gedichten, gedeeltelijk zijn zij nieuw geschreven. Van Loenen ziet zichzelf in de eerste plaats als dichter.
Het zijn veertien bijzondere monotypes die we te zien krijgen in de kerk. Ze maken indruk door de gestalten, de grijstinten en de kleine kleurtoetsen die de schilder gebruikt. Van Loenen hanteert hierbij een bijzondere techniek waarbij hij met pen tekent op een eenmalige afdruk die hij maakt op een glasplaat of board, en brengt daar vervolgens kleine aanvullingen op aan met krijt. De kunstenaar vertelde mij, toen ik op bezoek was in Vianen, dat hij geïnspireerd door het lijdensverhaal van Marcus twee gedichten aan de veertien staties heeft toegevoegd, een proloog en een epiloog.
Proloog
Er is nogal veel waarvan ik niets weet
Ik vorm mij een beeld op grond van wat spreekt
Tot mijn ziel, wat mij raakt
Epiloog
Deze verstokte Thomas buigt zich voorover
En steekt zijn vinger tussen de bladzijden
Van het boek dat hij meekreeg.
Het eerste en het laatste beeld van de serie van veertien staties laten een gestalte van een vrouw zien. Aan het begin het beeld van de vrouw die Jezus met een kruikje Nardusolie zalft, en dat als titel ‘Gebalsemd’ heeft. Dit beeld gaat vergezeld door het gedicht Nardusolie. En op het laatste beeld zien we een vrouw op de rug, die als eerste de opgestane Jezus ziet: Maria van Magdala. Dit beeld heeft als titel: ‘Verschenen’.
Van het gedicht Laatste eerste citeer ik de derde strofe:
Ik was als laatste van zijn gevolg
(een vrouw met een stigma, een reputatie)
de eerste aan wie hij verscheen.
Het is zeer de moeite waard om in die Veertig dagentijd met aandacht langs de veertien staties te gaan. Dat kan nu ook weer volop omdat de kerk weer open is en toegankelijk iedere zondag voor en na de viering.
Op zondag 10 april organiseert de Kerk en Interieurcommissie Tuindorpkerk een Muziekviering in samenwerking met Huis in de Wijk, tussen 16.00 – 17.30 in de TK. Er staat een apart bericht over deze Vesper in de Mozaïek en in de agenda op de site.
Namens de kunstcommissie KIT,
Bas van den Berg, Alexandra van Veen, Sietske Bijman
