In de zomer van 2022 hangt er in de kerk een tentoonstelling met werken van gemeenteleden rond het thema Pelgrimage. Elke week lichten we één of twee makers met hun werk uit op de website. Vandaag is Ype Viersen aan de beurt.
Wat is pelgrimeren? Is het een lange wandeling maken naar een plaats waar ook duizenden andere wandelaars naartoe willen? Waarom zou je dat willen? Heb je het thuis niet naar je zin? En waarom per se naar Santiago, Lourdes of Rome? Wat is daar te beleven wat je niet ook, en misschien wel beter, kunt vinden in Alicante, Nice of Venetië? Ik noem maar een paar willekeurige plaatsen op waar ook veel mensen naartoe gaan.
Wat hoop je te vinden aan het einde van zo’n lange wandeling? Of wie hoop je te vinden? De zin van je leven? Wijsheid? God of Jezus?
In een boekje over de Keltische manier van bidden las ik een oud, Iers gedichtje:
“Naar Rome gaan
brengt veel ongemak en weinig baat;
de koning die u daar zoekt
zult u er niet vinden,
tenzij u hem zelf meebrengt.”
Als dat waar is, maakt het helemaal niet uit waar je naartoe loopt, als je maar wandelt. Iedere dag een uur of zoiets. In verheven pelgrimstaal: Het gaat niet om het doel, het gaat om de weg.
Wij liepen in de afgelopen maand mei in Ierland. Prachtig landschap. Leeg en ruig. Schapen, geiten en runderen altegader. De kachel brandt er nog op turf. Elke dag een stevige wandeling. We kwamen zelden iemand tegen.
Het gaf te denken. Rustig herkauwende koeien in grazige weiden kregen al snel een heenwijzend karakter. En op de uiterste westpunt in de oceaan, waar je heel ver weg Amerika vermoedt, dacht ik aan alle Ieren die daar in vroeger tijden hebben gestaan en bij de ondergaande zon dachten aan het beloofde land aan de overkant.
In het hotel van het dorp werden Oekraïense vrouwen opgevangen. Ver weg van het geweld van de oorlog in hun vaderland. Maar aan de afschuwelijke oorlogsbeelden op de televisie konden ze niet ontsnappen.
En hier en daar een high cross met ineengestrengelde geometrische patronen. Abstracte vormen zonder voorstelling. Men zegt dat ze ontleend zijn aan de decoraties op de zwaarden van ridders heel lang geleden. Maar wat zouden ze betekenen op een kruis? Verbeelden de cirkel en de eindeloze verstrengeling Gods eenheid en eeuwigheid? Suggereren de onderling verbonden vormen iets van orde achter het chaotische van onze leefwereld? Ik heb geprobeerd een stukje van zo’n platte knoop te ontwarren en te verbinden met de omgeving. God en de schepping horen bij elkaar, op weet ik hoeveel manieren. Maar het blijven fragmenten…
