Ik ben ervan overtuigd dat wij vandaag op de drempel van de namiddag van het christendom staan – aldus Tomáš Halík, p. 52
“Gisteravond hadden we het over vroeger. Eigenlijk niet echt over vroeger maar over twintig of dertig jaar geleden. Dat is nog niet zo heel erg lang terug. Toen we nog jong waren. Dat bijna iedereen in de klas op zondag ook naar de kerk ging. En op zaterdag zag je elkaar bij Desto. En er was een 12+club waar je ook naartoe ging.
Thuis, school, kerk – het hoorde bij elkaar. Was het een ‘bezield verband’ waar we in leefden? Een beetje wel. En we hadden het erover dat dat nu helemaal weg is. We zijn losse individuen geworden. Ieder voor zich.
En we zeiden dat het met het geloof ook zo is gegaan. Een beetje verdampt. Alsof het alleen maar ‘echt’ was toen er ook anderen waren die ongeveer net zo dachten als wij. Wat er nog over is van het geloof zijn vooral de waarden die er bij hoorden. Dat je iets voor anderen over moet hebben. Dat je een ander helpt wanneer die in de ellende zit. Dat zijn dingen die nog steeds belangrijk zijn. Dat geef je ook door aan je kinderen. Maar het is echt anders dan toen we jong waren.”
Tomáš Halík maakt in De namiddag van het christendom gebruik van het beeld van het leven als een dag. De ochtend is de tijd waarin je opgroeit, iemand wordt en een plaats in de samenleving gaat innemen. Je wordt iemand. Na de ochtend komt de middag, zo rond je vijfendertigste. Vaak een periode met crises. Een burn-out, een relatie die stukgaat, zorgen om kinderen. Is this all there is?
Pas als je de beproevingen van de middagcrisis hebt doorstaan, als je in staat bent te aanvaarden wat je aan jezelf niet wilde toegeven, ben je er klaar voor om aan de reis van je levensmiddag te beginnen. Dat beeld past Halík ook toe op de kerk en geloof. Na de ochtend waarin het christendom opgroeide, groot en sterk werd, is de crisis van de namiddag een kans. De secularisatie hoeft niet het einde van de religie te zijn, maar kan een stap zijn op de weg naar een volwassener geloof.
YV