Deze weken vragen we wekelijks iemand om te reageren op een citaat uit De namiddag van het christendom van Tomáš Halík. Als je een bijdrage wilt leveren, kun je die sturen naar scriba@tuindorpkerk.nl. Een gesprekje erover kan ook. Dan maken we daar een klein verslag van. De citaten vind je hier. Deze week een stukje van Gerrit van Dijk.
“De Kerk en haar geloof is christelijk in zoverre ze de paasgestalte kent: sterven en weer opstaan uit de dood. Er zijn allerlei vormen van geloof die op een gegeven moment moeten sterven…” (blz. 163).
Ik heb de citaten herhaaldelijk herlezen maar ze zijn voor mij vaak onbegrijpelijk, cryptisch. wat moet ik hiermee? Maar het citaat hierboven trok mijn aandacht. Vooral de slotzin trof mij.
Laat ik het op mijzelf betrekken: het is een bijna eentonig wordend, vele malen verteld verhaal. Ik ben opgegroeid in een streng gereformeerd milieu. Vaste normen en dogma’s. De preken van onze dominee maakten op mij, een bange, onzekere puber, diepe indruk. Ze eindigden altijd met een waarschuwing. Nam je de zojuist verkondigde boodschap niet aan, dan liep het slecht met je af. De gedachte aan de hel maakte mij somtijds panisch.
Langzaam maar zeker heb ik mij kunnen losmaken van dat op angst gebaseerde geloof. Daarbij geholpen door een verblijf van 14 maanden in een Joodse kibboets waar de bewoners niets moesten hebben van een god of religie.
Dat geloof van mijn jeugd ben ik kwijtgeraakt. Meer en meer, hoe ouder ik word, ervaar ik in mijn leven de woorden van Jezus: Mijn god, mijn god waarom hebt u mij verlaten? Of heb ik god verlaten?
Ik weet niet of er iets volgt op mijn geloof dat stervende is of al dood. Waarom ga ik nog naar de kerk, vraag ik mij vaak af. Misschien is het het ritueel, het samenzijn in een viering. Een bijeenkomst op zondag die nog lijkt op die bijeenkomsten van vroeger, maar toch anders. Een gevoel van verbondenheid met anderen, het ritueel dat me soms troost, een preek soms die me raakt, een organist die een mooi stukje speelt. Neen, het is niet allemaal kommer en kwel.
Ik las eens in een overlijdensadvertentie de volgende tekst: “Voor ik was geboren was ik miljarden jaren dood. Nu ik ben gestorven ben ik dat opnieuw, maar nu voor altijd. Het wonderbaarlijke mysterie is niet de dood, maar was het leven”.
Dat is een tekst die me erg bepaalt bij het hier en nu. Een tekst die me rust geeft, weg van alle knellende vragen over hel of hemel. Ja wat een mysterie dat ik er mag zijn, samen met mensen die me lief en dierbaar zijn.
Gerrit van Dijk
