De Vierkrachtviering van komende zondag heeft als thema “Open staan voor Anders”. Het lijkt me een lastig onderwerp om over te preken. Maar actueel is het zeker met de verkiezingen in aantocht en met de oplopende spanningen over de gevolgen van de maatregelen die we krijgen opgelegd. Een goed thema om het met elkaar over te hebben.
Ik moest denken aan ‘de burenangst van botte henkie’ – een gedicht van Karel Eykman dat hij twintig jaar geleden schreef voor de viering van 5 mei. Dit is het eerste vers:
die van hiernaast
die moet ik niet
die zijn niet zoals ik
die zijn van hiernaast en ik ben hier
dus kan je nagaan.
die van hiernaast
zitten in de weg
ik heb zo geen ruimte achter mijn ellebogen
dus die van hiernaast die moeten uit de weg.
Wat is ‘open staan voor Anders’? Hoe doe je dat, als je niet wil terugvallen op een vorm van tolerantie die ongeveer samenvalt met onverschilligheid?
Een van de schilderijen van de expositie van Willem van den Heuvel heet ‘Vier liefdes’.
Die titel is ontleend aan een boek van C.S. Lewis. In zijn toelichting schrijft Van den Heuvel:
“Lewis maakt daarbij onderscheid in ‘behoefte naar liefde’ (zoals de liefde van een kind voor zijn moeder) en ‘gevende liefde’ (benadrukt in de liefde van God voor de mensheid). Op basis van de vier woorden voor liefde in het Oudgrieks verdeelt Lewis het woord ‘Liefde’ in vier categorieën:
1) Philia = vriendschap (linksboven)
2) Storge = genegenheid (rechtsboven)
3) Eros = erotiek en (linksonder)
4) Charis = liefdadigheid (rechtsonder)
Daarnaast is Agapé, de goddelijke liefde: gesymboliseerd door zegenende en ontvangende handen en het (verbindende) kruis. Het dodenmasker is een kopie, een afgietsel van een dood persoon. Deze werden (worden) gebruikt om de identiteit van een persoon te behouden. Liefde is voor identiteit en communicatie de vormende kracht, zelfs als iemand is overleden.”
Als ik dat op me in laat werken, dan lijkt mij een aardige gespreksvraag voor komende zondag:
Wat betekent ‘liefde’ voor mensen en zaken waar ik een hekel aan heb? Die zo ‘anders’ zijn dan ik dat ik ‘er niets mee heb’? Over wat voor liefde heb je het dan?
YV
